Sa agham pangmundo at heolohiya, ang anyong lupa o pisikal na katangian ay
binubuo ng isang heomorpolikal na yunit, at kadalasang nagkakaroon ng kahulugan
sa kanyang anyo sa ibabaw at lokasyon sa tanawin, bilang bahagi ng kalupaan, at dahil
sa katangiang iyon, kinakatawan ang isang elemento ng topograpiya. Kabilang din sa anyong lupa ang tanawing dagat at
katangian ng mga bahagi ng tubig sa karagatan
katulad ng look,
tangway,
dagat
at iba pa, kabilang ang mga kalupaang nasa tubig, katulad ng bulubundukin at
bulkang nakalubog, at malalaking palanggana ng karagatan na nasa ilalim ng
manipis na tubig, para sa buong daigdig lalawigan at dominyo ito ng heolohiya.
Mga
uri ng anyong lupa
Madaling matukoy ang tanawin na ito
ng Great Smoky Mountains National Park sa kanyang anyong lupa katulad ng
kapatagan,
lambak,
burol, at nalumang bulubundukin.
Ilan sa mga anyong lupa ang
mga sumusunod:
- Kapatagan — isang lugar kung saan walang pagtaas o pagbaba ng
lupa, patag at pantay ang lupa rito. Maaaring itong taniman ng mga
palay,mais,at gulay. Halimbawa: Kapatagan ng Gitnang Luzon
- Bundok — isang pagtaas ng lupa sa daigdig, may matatarik na bahagi at hamak na mas mataas kaysa
sa burol. hal.Bundok Banahaw, Bundok Apo.
- Bulkan — isang uri ng bundok sa daigdig na kung saan ang tunaw
na bato ay maaaring lumabas dito mula sa kailaliman ng daigdig. May dalawang uri ng bulkan, una ang tinatawag na
tahimik na kung saan matagal na hindi ito sumasabog, tulad ng Bulkang
Makiling na matatagpuan sa lalawigan ng
Laguna; at ang ikalawang uri naman ay aktibo na kung saan maaari itong
sumabog anumang oras. Mapanganib ang ganitong bulkan. Maaari itong sumabog
at magbuga ng kumukulong putik at abo. Halimbawa nito ay ang Bulkang
Pinatubo.
- Burol — higit na mas mababa ito kaysa sa bundok at ang
halimbawa nito ay ang tanyag na Chocolate Hills ng Bohol sa Pilipinas. Pabilog ang hugis nito at tinutubuan ng mga luntiang
damo sa panahon ng tag-ulan at kung tag-araw ay nagiging kulay tsokolate.
- Lambak — isang kapatagan ngunit napaliligiran ng mga bundok.
Marami ring mga produkto tulad ng gulay, tabako, mani, mais, at palay ang
maaaring itanim dito.
- Talampas — patag na anyong lupa sa mataas na lugar. Maganda
ring taniman
- Baybayin — bahagi ng lupa na malapit sa tabing dagat
- Bulubundukin — matataas at matatarik na bundok na magkakadikit at
sunud-sunod.
- Pulo
— mga lupain na napalilibutan ng tubig.
- Yungib — mga likas na butas na may sapat na laki at lawak na
maaaring pasukin ng tao at hayop.
- Tangway — pahaba at nakausling anyong lupa na naliligiran ng
tubig.
- Tangos — mas maliit sa tangway.
- Disyerto — mainit na anyong lupa
No comments:
Post a Comment